Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Σφεντούρι



Αυτή την εποχή ανθίζει το σφεντούρι οι μέλισσες το επισκέπτονται γιατί δίνει και νέκταρ και γύρη , σε μια κρίσιμη εποχή για αυτές , οι παλιοί λένε ότι όταν τα σφεντούρια είναι μεγάλα και ζωηρά θα έχει καλοχρονιά.





Η επιστημονική του ονομασία είναι "Urginea maritima" ( ουργινέα η παράλια)

Πολυετές βολβώδες φυτό, ενδημικό των παραθαλάσσιων περιοχών της μεσογείου. Είναι από τα πρώτα ανθισμένα φυτά του φθινοπώρου.



Ο πολύ μακρύς ανθοφόρος βλαστός του φτάνει και ξεπερνάει μερικές φορές το ένα μέτρο, όρθιος, χωρίς φύλλα και με παρά πολλά μικρά ερμαφρόδιτα άνθη που γονιμοποιούνται από τις μέλισσες.


Μετά την ανθοφορία, όπου τα άνθη δεν πέφτουν αλλά γέρνουν προς τα μέσα και ξεραίνονται και με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου βγαίνουν τα μεγάλα, πλατιά και λογχοειδή φύλλα του, τα οποία παραμένουν μέχρι την άνοιξη τα οποία το καλοκαίρι ξεραίνονται και μετά βγαίνει ο ανθοφόρος βλαστός στο τέλος του καλοκαιριού.


Ο βολβός του είναι μεγάλος , μπορεί να φτάσει τα 15 εκατοστά διάμετρο το βολβό με τα λογχοειδή πράσινα σκληρά φύλλα που τα βλέπουμε τον χειμώνα στην Κρήτη τον ονομάζουμε Ασκελετούρα μαζεύουν με το σχήμα και την κατασκευή τους τα φύλλα πολύ νερό και το προωθούν προς το μεγάλο βολβό σαν κρεμμύδι μαζεύοντας έτσι αποθέματα για της δύσκολες μέρες του καλοκαιριού που συνήθως εκεί που φυτρώνει επικρατεί ξηρασία για να μπορέσει έτσι να ανθίσει τις αρχές του φθινοπώρου.
Από προσωπική εμπειρία τα σαλιγκάρια την εποχή που ο καιρός είναι βροχερός και βγαίνουν για να τραφούν προτιμούν την ασκελετούρα πολλές φορές για να προφυλακτούν την ημέρα από τον ήλιο μέσα στα γεμάτα από υγρασία φύλλα της.

Είναι φυτό που επιζητεί πετρώδη και ξηρά εδάφη που έχουν αρκετή ηλιοφάνεια.


Θεωρείται δηλητηριώδη φυτό λόγω των τοξικών στεροειδών που έχει μάλλον σαν άμυνα για να μην γίνεται τροφή για τα φυτοφάγα ζώα που ζουν στις περιοχές που φυτρώνει (πρόβατα, κατσίκες )

Φυτό πολύ γνωστό από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα για τις φαρμακευτικές του χρήσεις.

Ο βολβός με τα φύλλα του θεωρείται σύμβολο καλοτυχίας και γι’ αυτό το κρεμούσαν στις πόρτες των σπιτιών την πρωτοχρονιά. Αυτή η συνήθεια χρονολογείται από την εποχή του Πυθαγόρα , ο οποίος κρεμούσε «βολβόν σκίλλης»στην πόρτα του σπιτιού του σαν αλεξιφάρμακο. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει «έτσι δε και αλεξιφάρμακον όλη προ των θυρών κρεμαμένη» Μάλλον πίστευαν ότι μεταδίδει στο σπίτι υγεία και ευεξία καθώς ο μεγάλος βολβός μπορούσε να επιβιώνει για αρκετό καιρό και να συνεχίζει να βγάζει φύλλα ακόμα και χωρίς νερό και χώμα ήταν ένα ζωντανό παράδειγμα ζωτικότητας και αντοχής.


Μελέτες γίνονται για τη χρήση των στεροειδών που περιέχει ο βολβός ως φυτικά εντομοκτόνα.


Ο χυμός του βολβού είναι πολύ ερεθιστικός για το δέρμα.


Το αρχείο όνομα του φυτού είναι "Σκίλλη" που μάλλον από εκεί με παράφραση προκύπτει και το όνομα "Ασκελετούρα".







Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2008

Στις Ακρογιαλιές του Ομήρου

ΣΤΙΣ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙΕΣ ΤΟΥ ΟΜΗΡΟΥ υπήρχε μια μακαριότητα,ένα μεγαλείο, που έφτασαν ως τις μέρες μας άθικτα. Η πατούσα μας,που ανασκαλεύει την ίδιαν άμμο , το νιώθει. Περπατάμε χιλιάδες χρόνια, Ο άνεμος ολοένα λυγίζει τις καλαμιές κι ολοένα εμείς υψώνουμε το πρόσωπο. Καταπού ? Ως πότε ; Ποιοι κυβερνάνε ;


Μας χρειάζεται μια νομοθεσία που να διαμορφώνεται όπως το δέρμα επάνω μας τον καιρό που μεγαλώνουμε. Κάτι νεανικό και δυνατό συνάμα , σαν το εν δ’ ύδατ’ αενάοντα ή το θαλερόν κατά δάκρυ χέοντες. Έτσι που να μπορεί κείνο που γεννά ο άνθρωπος να ξεπερνά τον άνθρωπο δίχως να τον καταπιέζει.


..........


ΑΠΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΙΔΙ μου γεμίσανε το κεφάλι με την εικόνα ενός θανάτου κουκουλωμένου
στα μαύρα , που κρατά τη ζωή σαν φάκα και μας την προτείνει ανοιχτή , με το δόλωμα της
ηδονής στη μέση. Αφήστε με να γελάσω . Κάτι άλλο έλεγε κείνος που μασούσε την δάφνη.
Και δεν είναι τυχαίο που γυρίζουμε όλοι μας γύρω απ' τον ήλιο.


Το σώμα ξέρει.



Οδυσσέας Ελύτης
Ο Μικρός Ναυτίλος 1984



Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 2 Νοεμβρίου 1911 στη συνοικία “Εφτά Μπαλτάδες” (γωνία οδών Αριάδνης και Πασιφάης). Από τον Παναγιώτη και την Μαρία Αλεπουδέλη.

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2008

Βασίλισσα

Η βασίλισσα είναι η μητέρα όλων των μελισσών της κυψέλης. Πολλές βασίλισσες μπορεί να γεννηθούν αλλά μόνο μια θα επιβιώσει στην κυψέλη και αυτό επιτυγχάνεται όταν η πρωτογέννητη από τις καινούργιες βασίλισσες σκοτώνει τις αδερφές της μέσα στο κελί τους ή τις πολεμάει πάνω στα πλαίσια . Αν πρόκειται να γίνει δευτερεύουσα σμηνουργία η πρώτη βασίλισσα που βγαίνει εμποδίζει με την παρουσία της το άνοιγμα των άλλων βασιλικών κελιών, όπου εκεί κρατούνται φυλακισμένες από τις μέλισσες οι νεαρές βασίλισσες και θα βγουν όλες μαζί απ΄αυτά με την έξοδο της ελεύθερης βασίλισσας. Η βασίλισσα έχει κεντρί το χρησημοποιεί όμως μόνο για να εξουδετερώσει τις άλλες βασίλισσες. Η βασιλομάννα περιβάλλεται σταθερά από περίπου 20 "παραμάννες" που την ζεσταίνουν την χαϊδεύουν για να μεταφέρουν σε όλο το μελίσσι την φερορμόνη της , την ελένχουν ,την κατευθύνουν και την ταϊζουν με βασιλικό πολτό σε όλη την διάρκεια της ζωής της.




Παρότι η βασίλισσα γεννιέται από το ίδιο γενετικό υλικό με τις άλλες μέλισσες με μόνη διαφορά την βασιλική τροφή της , έχει αξιοπερίεργες διαφορές σε σχέση με τις άλλες μέλισσες , σχηματίζεται σε τέλειο έντομο σε 16 μέρες αντίθετα από τις εργάτριες που χρειάζονται 21 και οι κηφήνες 24. Το μήκος της είναι 17 χιλιοστά σε αντίθεση με την εργάτρια που είναι 12. Μπορεί να γεννήσει μέχρι και 3.000 αυγά την ημέρα που αντιστοιχεί 2,5 φορές το βάρος της , και μπορεί να ζήσει μέχρι και 6 χρόνια σε αντίθεση με την εργάτρια που ζει 35 μέρες περίπου το καλοκαίρι και μέχρι και 6 μήνες το χειμώνα που δεν φθείρετε από την πολύ δουλειά.




Το ζευγάρωμα της βασίλισσας γίνεται από την 5 ως την 15 μέρα από την γέννηση της μεταξύ 10.οο το πρωί και 5.οο το απόγευμα με ήρεμο και ζεστό καιρό , ύστερα από μια ή πολλές εξόδους αναγνώρισης , βγαίνει για να γονιμοποιηθεί σε ένα ή περισσότερα γαμήλια ταξίδια. Η βασίλισσα γονιμοποιείται πολλές φορές , ως και 10 και περισσότερο. Οι βασίλισσες στην γαμήλια πτήση τους πετάνε για 10-20 λεπτά και ξαναγυρίζουν φέρνοντας στο άκρο της κοιλιάς τους τα υπόλοιπα των γεννητικών οργάνων ενός κηφήνα.







Εργάτρια 21 ημερών προσπαθεί να βγει από το κελί της,οι παραμάνες προσπαθούν να την εντάξουν στην οικογένεια μεταδίνοντας της την χαρακτηριστική μυρωδιά του μελισσιού.

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2008

Κρι-κρι

Σάββατο 6 Σεπτεμβρίου 2008

Σφήκες

Ένα σοβαρό πρόβλημα για την μελισσοκομία αυτήν την εποχή αποτελούν οι σφήκες.


Οι μέλισσες για να τις αντιμετωπίσουν δημιουργούν μικρές ομάδες (150-300 μελισσες-φύλακες) έξω από την κυψέλη



ή κρέμονται σαν σταφύλια έξω από την είσοδο



μόλις ένας σβούρος(μεγάλη κόκκινη σφήκα) πλησιάσει οι μέλισσες ενωμένες προσπαθουν να τον αντιμετωπίσουν.


Το κεντρί των μελισσών σπάνια καταφέρνει να διαπεράσει την σκληρή επιδερμίδα των σφηκών έτσι με την αριθμητική τους υπεροχή τη σφίγγουν εμποδίζοντας την αναπνοή της και καλύπτουν τις οπές εισόδου και εξόδου του αέρα. Πρώτα καλύπτουν τους κοιλιακούς μυς που περιέχουν μικροσκοπικούς πόρους από τους οποίους αναπνέει. Η όλη διαδικασία κρατάει περίπου μια ώρα. Την μέθοδο που έχουμε δει στο Βίντεο , να σκοτώνουν την Ιαπωνική σφήκα με υπερθεμία κουνώντας τα φτερά τους οι μέλισσες , ανεβάζοντας την θερμοκρασία στους 45 βαθμούς Κελσίου , δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις δικές μας σφήκες που έχουν συνηθίσει ούτως η άλλος τις υψηλές θερμοκρασίες της περιοχής. Οι δικές μας σφήκες αντέχουν μέχρι και τους 50 βαθμούς Κελσίου όσο δηλαδή αντέχουν και οι μέλισσες.



Mόλις μια μέλισσα μέινει για λίγο αφύλακτη ο σβούρος την αρπάζει στον αέρα και
πηγαίνοντας λίγο μακρύτερα από την κυψέλη αρχίζει να την κομματιάζει.





Ο Σβούρος μπορεί να κόψει το κεφάλι της μέλισσας με μια μόνο κίνηση της κάτω γνάθου.



Μέσα στο πανικό που δημιουργεί στις μέλισσες κάνει και ένα καλό καμιά φορά πιάνει το μικρότερο ξαδερφάκι του την κίτρινη σφήκα που και αυτή δημιουργεί πολλά προβλήματα στις μέλισσες.



Την μεγαλύτερη φθορά στον πληθυσμό των σφηκών μπορούμε να το επιτύχουμε νωρίς το Μάϊο - Ιούνιο για την τρέχουσα περίοδο και αρχές Νοεμβρίου για την επόμενη χρονιά. Σε αυτές τις περιόδους πιάνονται οι βασίλισσες οι οποίες έχουν μεγάλη ανάγκη από τροφή.



Ο μεγαλύτερος εχθρός της σφήκας είναι ο "Άρκαλος" που σκάβει στο χώμα και καταστρέφει τις σφηκοφωλίες.

Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2008

Χρυσόστομος


Ξεχασμένος από το θεό και με φόντο το αφρικανικό πέλαγο βρίσκεται ο "Χρυσόστομος"

ένας οικισμός στα νότια παράλια του νομού Ηρακλείου Κρήτης

ανάμεσα στους "Καλούς Λιμένες" και στα "Πλατιά Περάματα"

πεντακάθαρα νερά , θερμοκρασίες κοντά στα επίπεδα της Σαχάρας

χωρίς ξένους τουρίστες χωρίς μαγαζιά μόνο λίγες ταβέρνες
και λιγοστά σπίτια.

παράδεισος για τους επίδοξους ψαράδες , και ιδανικό μέρος για ήσυχες διακοπές.

ένας τόπος για να ξανανιώσεις το αληθινό και το ουσιώδες.