Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009

Ταχιά ταχιά'ναι αρχιχρονιά

Ανοίξετε τη πόρτα σας τα κάλαντα να πούμε
και βάλτε και μιά ρακή, για να σας ευχηθούμε
Ταχιά ταχιά'ναι αρχιχρονιά Πρώτη γιορτή του χρόνου,
αρχή που βγήκε ο Χριστός στη γη να περιπατήσει.

Και εβγήκε και χαιρέτησε όλους τους ζευγολάτες.
Και ο πρώτος που χαιρέτησε ήταν Άγιος Βασίλης
Καλώς τα κάνεις Βασιλειό, καλόν ζευγάριν έχεις.
Καλό το λες αφέντη μου καλό και ευλογημένο,

η χάρη σου το βλόγησε με το δεξιό σου χέρι,
με το δεξιό με το ζερβό με το μαλαματένιο.
Για πες μου Άη Βασίλη μου πόσα μουζούρια σπέρνεις;
Σπέρνω σταράκι δώδεκα, κριθάρι δέκα πέντε

ταγή και ρόβι δεκαοχτώ κι από νωρίς στο στάβλο.
Φέρε καρύδια, κάστανα, πανιέρια λεπτοκάρυα
και φέρε και γλυκό κρασί να πιουν τα παλικάρια
Και από την μαύρη όρνιθα κανένα αβγουλάκι

και αν είναι από τη γαλανή ας είν’ και ζευγαράκι
Και από το λαδοπίθαρο σκια μια οκά λαδάκι
και ας είναι και περσότερο κρατούμε 'μείς ασκάκι
Τέσσερα πέντε πράγματα που τάχει η περιστέρα
ανοίξετε την πόρτα σας να πούμε καλησπέρα.

Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2009

Η πρωτεϊνούχος διατροφή της μέλισσας.

Η δεύτερη ομιλία από το 2 φεστιβάλ Ελληνικού μελιού και Προϊόντων Μέλισσας που έγινε στα πλαίσια του επιστημονικού συνεδρίου το Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009.



2. Η πρωτεϊνούχος διατροφή της μέλισσας.
Ε.Τσαγγούρης και Π. Χαριζάνης
Εργαστήριο Σηροτροφίας & Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο


Ένα μελίσσι ξεκινάει στην εκτροφή του γόνου στο τέλος του χειμώνα με την εμφάνιση των πρώτων ανθέων η απαραίτητη ποσότητα πρωτεΐνης για την εκτροφή του γόνου προέρχεται από τη αποθηκευμένη γύρη που υπάρχει στις κηρήθρες αλλά και από τα αποθέματα πρωτεΐνης που οι μέλισσες έχουν στο σώμα τους .
Η ισορροπημένη διατροφή του μελισσιού ασκεί πολύπλευρο ρόλο στην κοινωνική του οργάνωση και αυξάνει την διάρκεια ζωής των εργατριών . Η επαρκής ποσότητα ισορροπημένης γύρης δημιουργεί τελικά ένα δυνατό και υγιές μελίσσι. Η μεγαλύτερη ποσότητα της γύρης στο μελίσσι καταναλώνεται από τις εργάτριες οι οποίες με την σειρά τους τροφοδοτούν την βασίλισσα και του κηφήνες οι μέλισσες αποθηκεύουν γύρη και σε κελιά με την μορφή μελισσόψωμου σαν εφεδρείες πρωτεΐνης για την εκτροφή του γόνου, συχνά αποθηκεύει και γύρη δίπλα στο γόνο το οποίο εκτρέφουν.
Οι μέλισσες για να καλύψουν τις διατροφικές τους ανάγκες και να πετύχουν μια φυσιολογική ανάπτυξη και εξέλιξη χρειάζονται πρωτεΐνες , υδατάνθρακες ,ανόργανα άλατα,λιπίδια ,βιταμίνες και νερό ,η γύρη τους προσφέρει τα περισσότερα από αυτά ,εκτός από το νερό και τους υδατάνθρακες . Η Γύρη που καταναλώνεται από τις μέλισσες είναι νωπή ή ως υποκατάστατο η αξία της καθορίζεται από το πόσο εύκολα μπορεί να την αφομοιώνει στον οργανισμό της , γενικά η αφομοίωση της είναι δύσκολη λόγω των εξωτερικών περιβλημάτων των κόκκων της γύρης ,αν σκεφτούμε ότι μια μέλισσα καταναλώνει ημερησίως 3-4,5 χιλιοστογραμμάρια γύρης ,με την μεγαλύτερη κατανάλωση να παρατηρείται στις 5 πρώτες μέρες της ζωής της ,ένα μελίσσι με ετήσια παραγωγή 50-100 χιλιάδες μελισσών καταναλώνει κατ' έτος 9-17 κιλά γύρης .
Κάθε μελισσοκόμος πρέπει να επιδιώκει την μεταφορά των μελισσών του σε περιοχές που ανθοφορούν φυτά με θρεπτική γύρη, όπως είναι τα οπωροφόρα , η καστανιά και η ρείκι συχνά όμως παρατηρείται μια ανθοφορία όπως του πεύκου και του ελάτου να μην παρέχει την ικανή ποσότητα γύρης ώστε να μπορεί το μελίσσι να διατηρηθεί δυνατό ,αν μάλιστα ακολουθήσει και ανθοφορία χαμηλής ποιότητας γύρης όπως είναι ο ηλίανθος και το καλαμπόκι το μελίσσι μπορεί να αδυνατίσει ,το μεγαλύτερο πρόβλημα προκύπτει αν το φυτό με την φτωχή γύρη αποτελεί την μοναδική τροφή για τις μέλισσες αν όμως υπάρχουν περισσότερα από 3 φυτά με φτωχή γύρη τότε το πρόβλημα θα περιοριστεί . Η έλλειψη πρωτεϊνικής τροφής στο μελίσσι το αναγκάζει σε επιλογές απελπισίας .
Για να επιτευχθεί καλή παραγωγή μελιού , ένα μελίσσι θα πρέπει να έχει πληθυσμό με ενήλικες μέλισσες και πολύ γόνο άρα απαιτούνται μεγάλες ποσότητες νέκταρ και γύρης επίσης μέλισσες με υψηλή συγκέντρωσης ολικής πρωτεΐνης στο σώμα τους ζουν περισσότερο ,παράγουν περισσότερο, συνεπώς γνωρίζοντας τις ανάγκες ενός μελισσιού και τροποποιώντας την θρεπτική του κατάσταση είναι δυνατόν να μεγιστοποιούσαμε την παραγωγή του. Υπάρχουν στο εμπόριο διάφορα πρωτεϊνούχα υλικά που χρησιμοποιούνται για να αντικαταστήσουν την γύρη ,ένα υποκατάστατο πρέπει να είναι ελκυστικό για την μέλισσα ,να έχει υψηλή θρεπτική αξία ,να μην περιέχει τοξικά συστατικά ,να είναι διαθέσιμο σε επαρκές ποσότητες και να έχει χαμηλό κόστος ,επίσης η λιποπεριεκτικότητα του δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 7% ,το σογιάλευρο χρησιμοποιείται συχνά για την διατροφή της μέλισσας γιατί η περιεκτικότατα του σε ολική πρωτεΐνη είναι γύρω στο 50 % ,εμφανίζει έλλειψη όμως σε βασικά αμινοξέα και βιταμίνες δεν έχει καλή προσεγγιστηκότητα για τις μέλισσες ,αλλά είναι φτηνό και σε επαρκή ποσότητα στην αγορά . Οι ζύμες ζυθοποιίας και αρτοποιίας μπορεί να αντικαταστήσει την σόγια στην διατροφή της μέλισσας γιατί έχουν πολλές βιταμίνες και την ίδια περίπου ποσότητα πρωτεΐνης είναι καλά ισορροπημένες σε απαραίτητα αμινοξέα αλλά μόνο το κόστος μπορεί να αποτελέσει αρνητική παράμετρο για την χρησιμοποίηση τους . Σε περιόδους που η γυρεοσυλλογή είναι έντονη ένα δυνατό μελίσσι με έλλειψη χώρου για την εκτροφή του γόνου τότε η συλλογή της γύρης με γυρεοπαγίδες καθίσατε επιβεβλημένη για να χρησιμοποιηθεί σε περιόδους όπου θα υπάρξει έλλειψη κάθε μελισσοκόμος πρέπει να χρησιμοποιεί την δική του γύρη και ποτέ δεν πρέπει να συλλέγουμε γύρη από άρρωστα μελίσσια γιατί υπάρχει κίνδυνος ασθενειών .
Η φρεσκοσυλλεκτίσα γύρη περιέχει 20-25% υγρασία άρα αποτελεί περιοριστικό παράγοντα για την αποθήκευση της ,συνεπώς θα πρέπει ή να αποξηρανθεί όμως δεν καταφέρνει να διατηρήσει την θρεπτική της κατάσταση σε υψηλό επίπεδο ,ενώ η κατάψυξη μπορεί να διατηρήσει καλή γύρη για ένα χρόνο, το δεύτερο όμως χρόνο αρχίζει η οξείδωση βιταμινών και λιπών . Η γύρη αποτελεί την θρεπτικότερη τροφή από όλες τις πρωτεϊνούχες τροφές η επιλογή γύρης με υψηλή θρεπτικότητα είναι ισχυρό όπλο για την σωστή και ισορροπημένη διατροφή της μέλισσας .
Η παρασκευή του υποκατάστατου γύρης μπορεί να γίνει με απλό εξοπλισμό, ένα υποκατάστατο γύρης ,πρέπει να είναι ελκυστικό για την μέλισσα και να έχει υψηλή θρεπτική αξία, η επεξεργασία της σε γυρεόπιτα διατηρεί την θρεπτικότητα της για μεγάλο χρονικό διάστημα, συνεπώς αποτελεί το καλύτερο υποκατάστατο για την πρωτεϊνούχο διατροφή της μέλισσας τέλος και το νερό είναι απαραίτητο σε όλες τις εποχές του χρόνου και κυρίως το καλοκαίρι όταν δεν υπάρχει νερό στο μελισσοκομείο, τότε οι μέλισσες πετούν σε μεγάλες αποστάσεις με αποτέλεσμα την γρήγορη φθορά των μελισσών και την μείωση της παραγωγής ,αν η μέλισσα δεν βρει καθαρό νερό συλλέγει μολυσμένα νερά με αποτέλεσμα την μετάδωσει ασθενειών.
Συμπερασματικά η πρωτεϊνούχος διατροφή της μέλισσας αποτελεί την πιο σημαντική και συνάμα την πιο πολυσύνθετη παράμετρο για την διατήρηση ενός δυνατού μελισσιού ή διατήρηση της θρεπτικής κατάστασης του μελισσιού είναι τόσο σημαντικό όσο η ύπαρξη σε αυτό μιας νέας και παραγωγικής βασίλισσας.

Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2009

2 Φεστιβάλ Μελιού Επισκόπηση


Το 2 φεστιβάλ Ελληνικού μελιού και Προϊόντων Μέλισσας έγινε με μεγάλη επιτυχία πιστεύω υπήρχε μεγάλη συμμετοχή του κόσμου της Μελισσοκομίας που χρειάζεται τέτοιες εκδηλώσεις για την βελτίωση της μελισσοκομίας στην χώρα μας.


Στα πλαίσια του Φεστιβάλ διεξάχθηκε παράλληλα επιστημονικό Συνέδριο όπου ακούστηκαν πολύ σημαντικά πράγματα ,που αξίζει τον κόπο να πληροφορηθούν οι Μελισσοκόμοι ,που για κάποιο λόγο δεν συμμετείχαν στο Συνέδριο ,μέσα από εδώ θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω αυτά που ακούστηκαν στο συνέδριο. Υπήρξαν 21 πολλή ενδιαφέρουσες ομιλίες εδώ παρουσιάζεται η πρώτη και θα ακολουθήσουν κάποια στιγμή και οι υπόλοιπες.





ΣΑΒΒΑΤΟ 5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ (Επιστημονικό Συνέδριο)


1)Κριτήρια επιλογής και βελτίωσης της μέλισσας Apis mellifera .M. Τσίπη και Π. Χαριζάνης "Εργαστήριο Σηροτροφίας & Μελισσοκομίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο"

Η αξιοποίηση των χαρακτηριστικών της Μέλισσας μπορεί να πραγματοποιηθεί με την επιλογή και την βελτίωση.
Επιλογή είναι η αξιολόγηση των μελισσών βάση συγκεκριμένων επιθυμητών χαρακτηριστικών και η ικανότητα μεταβίβασης αυτών των χαρακτηριστικών στους απογόνους .
Βελτίωση είναι η συστηματική σύζευξη επιλεγμένων μελισσών για την παραγωγή απογόνων με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά οι συζεύξεις αυτές πρέπει να επαναλαμβάνονται για αρκετές γενιές μέχρι να προκύψει το επιθυμητό αποτέλεσμα .
Οι τρόποι επιλογής είναι η διαδοχική επιλογή όπου κάθε φορά επιλέγετε ένα μονάχα χαρακτηριστικό έως ότου αυτό να προκύψει εντελώς καθαρό ενώ υπάρχει και η επιλογή που είναι βασισμένη στην εκλεκτική απομάκρυνση χαρακτηριστικών.
Υπάρχουν όμως κάποιες δυσκολίες στα προγράμματα βελτίωσης που αφορούν την μέλισσα το πιο σημαντικό είναι το γεγονός ότι η φυσική σύζευξη πραγματοποιείται εκτός κυψέλης και ότι η βασίλισσα έρχεται σε επαφή με μεγάλο αριθμό κηφήνων 8-10 κατά μέσο όρο . Το πρόβλημα αυτό λύνεται με την τεχνική σπερματέγχυση ελέγχεται απόλυτα η σύζευξη της βασίλισσας καθώς χρησιμοποιούνται κηφήνες από επιλεγμένες μητέρες .
Οι τεχνικές της βελτίωσης περιλαμβάνουν :
α) Την βασιλοτροφία κατά την οποία από επιλεγμένες βασίλισσες προκύπτουν αδερφές βασίλισσες οι οποίες ακολούθως με την τεχνική σπερματέγχυση με κηφήνες από επιλεγμένες μητέρες.
β) Μοριακές τεχνικές και γ) την Μορφωμετρία προκειμένου να βρούμε διακριτά στοιχεία μεταξύ τους .
Τα 3 στάδια της διαδικασίας της τεχνικής σπερματέγχυση είναι :
1 ) Η νάρκωση της βασίλισσας με διοξείδιο του άνθρακα .
2) Αναστροφή των γεννητικών οργάνων των κηφήνων και η παραλαβή του σπέρματος και 3)Εισαγωγή του σπέρματος στον κόλπο της ναρκωμένης παρθένας βασίλισσας.
Σκοπός της βελτίωσης είναι η συγκέντρωση των επιθυμητών χαρακτηριστικών σε μια φυλή ή ένα πληθυσμό και η μεγιστοποίηση κάποιου επιθυμητού χαρακτηριστικού . Στα προγράμματα βελτίωσης πρέπει να υπάρχει προσοχή προκειμένου να αποφευχθούν ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά όπως π.χ επιθετικότητα , αυξημένη τάση σμηνουργίας .
Η διαδικασία της βασίλισσας με επιλογή γίνεται ως εξής :
Αρχικά αξιολογείται το γενετικό υλικό το οποίο έχουμε , γίνεται επιλογή των βασιλισσών από μελίσσια με επιθυμητά χαρακτηριστικά τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως μητέρες της επόμενης γενιάς , γίνεται έλεγχος των συζεύξεων μεταξύ της βασίλισσας και των κηφήνων που προέρχονται από τις επιλεγμένες μητέρες και τέλος αξιολογούνται οι απόγονοι σε σχέση με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά τα οποία θέλουμε να έχουν . Ένα πρόγραμμα βελτίωσης θεωρείται επιτυχημένο όταν οι βασίλισσες που προκύπτουν είναι καλύτερες από τις αρχικές .
Τα χαρακτηριστικά που μας ενδιαφέρουν είναι :
1) Αυξημένη παραγωγή μελιού
2) Ανθεκτικότητα στις ασθένειες
3) Έλλειψη επιθετικότητας
4) Μειωμένη τάση σμηνουργίας
5) Εξυγιαντική συμπεριφορά
6) Ικανοποιητική ποσότητα και ποιότητα γόνου
7) Αυξημένος πληθυσμός
8) Αυξημένη συλλογή γύρης
9) Μειωμένη συλλογή πρόπολης
Τα χαρακτηριστικά με τα οποία συνδέεται με την ανθεκτικότητα στο βαρρόα είναι η διάρκεια του σφραγισμένου γόνου και η εξυγιαντική συμπεριφορά . Η αναπαραγωγή του ακάρεως βαρρόα πραγματοποιείται παράλληλα με τα ανήλικα στάδια της μέλισσας μέσα στο σφραγισμένο κελί για αυτό όσο λιγότερος είναι ο χρόνος που απαιτείται μέχρι να αποσφραγιστεί το κελί τόσο λιγότερα θα είναι τα ώριμα θηλυκά βαρρόα τα οποία προκύπτουν. Εξυγιαντική συμπεριφορά είναι η ικανότητα που έχουν οι μέλισσες να ανιχνεύουν να αποσφραγίζουν και να απομακρυνθεί από τα κελιά τον γόνο ο οποίος είναι προσβεβλημένες η παρασιτήτε πριν η προβολή ή το παράσιτο εξαπλωθεί . Για να υπάρχει αυτό το κριτήριο της εξυγιαντικής συμπεριφοράς πρέπει οι μέλισσες μέσα σε 48 ώρες να αποσφραγίσουν και να απομακρύνουν το περιεχόμενο του κελιού . Από εργασίες που έχουν γίνει διαπιστώνεται ότι η εξυγιαντική συμπεριφορά αποτελεί φυσική άμυνα για τις σηψηγονίες την ασκοσφαίρωση αλλά και την βαρρόα. Προκειμένου να ελεγχθεί η ύπαρξη εξυγιαντικής συμπεριφοράς πρέπει να θανατώσουμε τον γόνο με μηχανικά μέσα με μια καρφίτσα ή με το πάγωμα του γόνου με άζωτο ή με αφαίρεση τμήματος και τοποθέτησης στο ψυγείο για 24 ώρες και επανατοποθέτηση του προκειμένου να κάνουμε την μέτρηση .
Η εκτίμηση της επιθετικότητας φαίνεται μετρώντας τα κεντρίσματα των μελισσών σε ένα κομμάτι μαύρο δέρμα το οποίο κινείται ρυθμικά πάνω από τις κηρήθρες μιας κυψέλης. Τα συμπεράσματα λοιπόν είναι ότι είναι πολλή δύσκολο έως αδύνατο να συγκεντρώσουμε σε μια φυλή μελισσών όλα τα επιθήματα χαρακτηριστικά και πως πρέπει να δοθεί βαρύτητα σε ορισμένα τα οποία θα είναι σε προτεραιότητα όπως π.χ παραγωγή μελιού ,ανθεκτικότητα σε ασθένειες, θα πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην επικρατήσουν ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά .
Η επιτυχία ενός προγράμματος βελτίωσης έγκειται στο να εκφραστεί το μεγαλύτερο ποσοστό των χαρακτηριστικών τα οποία θέλουμε . Πρόκειται για μια κατάσταση δυναμική που πρέπει να συνεχίζεται και πέρα του επιθυμητού αποτελέσματος.
Μέσα από αυτήν την έρευνα αρχές Απριλίου θα βγει μια πρώτη παρτίδα επιλεγμένων βασιλισσών όπου θα διανεμηθούν μετά από συμφωνία σε 20 βασιλοτρόφους να πάρουν αυτό το γενετικό υλικό και να το αναπαράγουν .


Χορεύοντας με τις μέλισσες


Η άγρια μέλισσα


Το δεύτερο βραβείο για το θυμαρίσιο μέλι στην Apimondia 2009
















Το Λασίθι τιμώμενος νομός για φέτος στο φεστιβάλ και όχι άδικα καθώς το μεγαλύτερο μέρος από την παραγωγή του Πευκόμελου στην Κρήτη παράγεται στο Σελάκανο ένα σπάνιας ομορφιάς δασικός όγκος που είναι μέσα στα γεωγραφικά όρια του νομού.




Στο περιθώριο του Φεστιβάλ έλαβε μέρος και το 1 Συμπόσιο Μελισσομπλοκάδων



Πολλοί από μας συμμετείχαν δυστυχώς όχι όλοι.

Το 2 συνέδριο Mελισσομπλοκάδων καθορίστηκε να γίνει τον Απρίλιο στα Χανιά στα πλαίσια του Παγκόσμιου Συνεδρίου